Overgewicht en obesitas bespreekbaar maken.
Het onderwerp overgewicht en obesitas kan gevoelig liggen bij de ouders en het kind. Wij adviseren daarom om de ouder(s) en het kind toestemming te vragen of u het over het gewicht mag hebben.
Toestemming vragen.
Vraag of de ouder(s) het goed vindt om over het gewicht van het kind te praten door de volgende vragen:
- De BMI-waarde is aan de hoge kant. Dit geeft aan dat het gewicht van uw kind te zwaar is voor zijn lengte en leeftijd.
- Het valt mij op dat het gewicht van uw kind meer is toegenomen dan zijn lengte sinds het vorige bezoek.
- Mag ik het met u over het gewicht van uw kind hebben?
Betrekken kind.
Wanneer de ouder(s) het goed vinden om over het gewicht van het kind te praten, probeer dan het kind erbij te betrekken.
- Het valt mij op dat je gewicht zwaarder is dan past bij jouw lengte en leeftijd.
- Het valt mij op dat sinds je vorige bezoek is je gewicht meer toegenomen dan je lengte.
- Mag ik het hierover met je hebben?/ hoe vind je dat?
Weerstand bij ouders.
Vragen van ouders over wegen en meten. Als u vragen van ouders krijgt over het meten van de lengte en het gewicht van het kind
- ‘Het meten van de lengte en gewicht van uw kind geeft inzicht in de groei en ontwikkeling van uw kind’.
- ‘Het tijdig herkennen en behandelen van onder- of overgewicht bij kinderen kan gezondheidsproblemen in de toekomst voorkomen’.
Als de ouder niet in gesprek wil gaan over het gewicht:
- Leg het onderwerp bij de ouder(s) neer en laat het rusten.
- Noteer het in het dossier en vraag er eventueel bij een volgend consult naar.
Geef aan dat ze altijd welkom zijn om het er toch over te hebben.
Bijvoorbeeld:
- Ik begrijp dat ik u hier misschien mee overval omdat u met uw kind voor [hulpvraag] komt en u zich hier nu vooral zorgen over maakt. Als u wilt kunnen we een nieuwe afspraak maken.
- Denkt u er (met uw partner en kind) rustig over na. U kunt altijd bij mij terecht en voor algemene informatie zou u bijvoorbeeld op [zie informatiematerialen] kunnen kijken.
Afsluiten.
Soms wilt een ouder het er echt niet over hebben, dit kan frustrerend zijn als huisarts, maar u kunt niets forceren.
Onthoud dat het altijd goed is om het onderwerp gewicht aan te kaarten al kan een negatieve reactie van een ouder doen voelen alsof dat niet zo is. U heeft uw best gedaan door het onderwerp aan te kaarten.
Concrete tips
Houding en woordkeuze kunnen het verschil maken.
- Neem een open en niet-veroordelende houding aan.
- Woorden die als positief worden ervaren: gewicht, te zwaar gewicht, gezond groeien, gezonder gewicht, gewicht dat beter past bij de lengte en de leeftijd.
- Woorden die als negatief worden ervaren: dik, vet, mollig, overgewicht, ongezond gewicht, normaal of ideaal gewicht.
- Vermijd onbekende termen als adipositas, curvy, gezet, morbide obesitas.
- Indien het kind en de ouders regelmatig de praktijk bezoeken met vage klachten die niet over lijken te gaan (langdurige moeheid, buikpijn, concentratieproblemen, psychosociale klachten) betrek dan deze klachten bij het aankaarten van overgewicht.
Cultuur
De etniciteit van het gezin kan een rol spelen bij het ontstaan en in stand houden van overgewicht en obesitas bij kinderen. Zo worden in bepaalde achtergronden stevige kinderen gezien als een teken van status en welstand. Hierdoor zullen deze ouder(s) het overgewicht bij hun kind niet snel als een probleem zien.
Voor meer informatie over de invloed van sociaal en culturele factoren ga naar Achtergrond informatie: Sociale en culturele factoren.
Informatiematerialen voor ouders en kind.
- Voedingscentrum: Gezond gewicht en bewegen voor kinderen van 4 t/m 12 jaar
- Care For Obesity VU: Hoe praat ik met mijn kind over een gezonder gewicht?
- Thuisarts: Je kind gezond eten geven
- Voedingscentrum: De schijf van Vijf
- Voedingscentrum: De schijf van Vijf
- Erasmus MC: Gezonde voeding voor kinderen 6-12 jaar
- Folder Gezonde voeding voor kinderen van 6 - 12 jaar